Nieuws
Kalkchape maakt opmars als duurzaam alternatief voor cement

Kalkchape maakt opmars als duurzaam alternatief voor cement

De klassieke cementchape is al decennialang de standaard in woningen en utiliteitsgebouwen. Toch groeit de belangstelling voor een eeuwenoud bouwmateriaal , nl kalkchape. Dankzij de hernieuwde aandacht voor duurzaamheid en gezonde binnenklimaten, staat natuurlijke hydraulische kalk (NHL) opnieuw volop in de belangstelling.
31/10/2025
Verder lezen

Kort samengevat

Kalkchape met RC Calcifix biedt een duurzaam alternatief voor traditionele cementchape, met vergelijkbare sterkte maar belangrijke extra voordelen:

Ecologische winst: Natuurlijke hydraulische kalk (NHL) wordt gebrand bij 900°C versus 1450°C voor cement, wat resulteert in lagere CO₂-uitstoot. NHL neemt tijdens uitharding ook CO₂ op via carbonatatie.

Bouwfysische voordelen: Kalkchape is elastischer (minder scheuren bij beweging), dampopener (natuurlijke vochtregulatie), zoutbestendiger (geen sulfaatrot) en compatibel met historische gebouwen.

Prestaties: Onafhankelijke tests door Buildwise en SGS Intron tonen dat RC Calcifix vergelijkbare druk- en buigsterkte levert als cement, met betere slijtweerstand en minimale krimp.

Verwerking: Na 3 dagen beloopbaar, na 7 dagen betegelen mogelijk met dampopen lijm (KHOLAO COLLE). Verbruik: 250 kg/m³. Ideaal voor vloerverwarming, renovatie en nieuwbouw met natuurlijke materialen.

Conclusie: Voor projecten die inzetten op lange termijn, gezond binnenklimaat en duurzaamheid is kalkchape de slimme keuze.

De klassieke cementchape is al decennialang de standaard in woningen en utiliteitsgebouwen. Toch groeit de belangstelling voor een eeuwenoud bouwmateriaal , nl kalkchape. Dankzij de hernieuwde aandacht voor duurzaamheid en gezonde binnenklimaten, staat natuurlijke hydraulische kalk (NHL)  opnieuw volop in de belangstelling.

Cementchape: sterk maar belastend

Cementgebonden chapes staan bekend om hun hoge sterkte, snelle uitharding en eenvoudige verwerking. Dat maakt ze populair bij aannemers en vloerders. Toch kleven er een paar nadelen aan cement:

  1. Cementchape is minder ecologisch en minder duurzaam dan kalkchape. De productie van Portlancement vraagt veel meer energie en veroorzaakt een hogere CO₂-uitstoot dan de productie van natuurlijke hydraulische kalk (NHL). Kalk wordt gebrand aan 900°C, terwijl cementklinker rond 1450 °C gebrand wordt. Daarenboven zal NHL-kalk tijdens uitharding opnieuw CO₂ opnemen (carbonatatie).
  2. Cementchape is veel minder elastisch dan kalkchape. Deze hardheid en stijfheid zal in situaties met zettingen, trillingen of temperatuurschommelingen sneller zorgen voor scheuren en barsten. Kalk daarentegen met een gelijkwaardige druk- en treksterkte zal soepelheid aan de mortel geven, waardoor kleine bewegingen beter opgevangen kunnen worden zonder scheuren te vertonen. Dit zorgt voor een gezonder binneklimaat en verbetert de levensduur van de afwerkingen.
  3. Cementchape is veel minder dampopen dan kalkchape. In situaties met opstijgend vocht zorgt dit voor snelle deterioratie van de chape en zal het vocht andere uitwegen zoeken met vochtproblemen in de muren, afbladderende pleisters/verf, schimmelvorming, etc. tot gevolg. Kalk daarentegen zorgt voor damopenheid waardoor vocht in dampvorm kan evacueren.
  4. Cementchape is gevoeliger voor zouten dan kalkchape. Cement bevat calciumhydroxide (Ca(OH)₂) en andere verbindingen zoals aluminaten die chemisch kunnen reageren met aanwezige zouten. Sulfaten, vaak aanwezig in grondvocht of in de klei van de baksteen, kunnen zo reageren met cement wat kan leiden tot ettringietvorming, volmetoename (sulfaatexpansie/sulfaatrot) en interne spanning en uiteindelijk barsten, afschilferen en desintegratie van de chape. De natuurlijke hydraulische kalk van Saint-Astier bevat nagenoeg geen reactieve aluminaten, waardoor deze in aanwezigheid van sulfaten niet zal reageren. Het dampopen karakter van de kalk zal er ook voor zorgen dat zouten zoals nitraten en chloriden omhoog migreren naar het oppervlak en vervolgens kristaliseren, waardoor er geen inwendige druk en schade zal ontstaan.
  5. Cementchape is niet compatibel met historische gebouwen, kalkchape wel. Doordat cementchape harder en dichter is dan de traditionele materialen waarmee oudere gebouwen zijn opgebouwd, zoals baksteen, natuursteen of kalkmortel, zullen er spanningen ontstaan op de overgangen tussen vloer en muur. Dit kan leiden tot sheuvorming, loskomende pleisterlagen of zelfs schade aan het historische metselwerk zelf. Kalkchape is daarentegen fysisch en chemisch compatibel met deze materialen.

Kalkchape: ademend en ecologisch

Hoewel cementchapes vandaag veel worden toegepast omwille van hun snelle uitharding en hoge druksterkte, brengen ze in vochtige of historische contexten aanzienlijke risico’s met zich mee. Kalkchapes, gemaakt met een binder op basis van natuurlijke hydraulische kalk (NHL), vormen een duurzaam en bouwfysisch beter afgestemd alternatief. Ze combineren een hoge druk- en buigsterkte met ademende en vochtregulerende eigenschappen, waardoor vocht en zouten op een natuurlijke manier kunnen worden afgevoerd en vloeren kunnen ‘ademen’. Het resultaat is een stabielere vloer met minder kans op scheurvorming, een gezonder binnenklimaat en een aanzienlijk langere levensduur van zowel vloer als gebouw.

Technische vergelijking: kalkchape versus cementchape

De onderstaande waarden zijn gebaseerd op proefverslagen van Buildwise (DE-BE-0180 / DE-SW-0037, 2024) en SGS Intron (rapport 243503). Deze onafhankelijke testen tonen aan dat ecologische kalkchapes met RC Calcifix qua prestaties perfect vergelijkbaar zijn met de klassieke cementgebonden systemen, met bijkomende voordelen op vlak van duurzaamheid, vochtongevoeligheid, zoutongevoeligheid, krimpgedrag en een betere slijtweerstand.

Eigenschap Cementchape Kalkchape (RC Calcifix)
Samenstelling CEM II/A + zand 0/4 RC Calcifix + zand 0/4
Druksterkte (28 d) 8,3 N/mm² 8,7 N/mm²
Druksterkte (90 d) 8,3 N/mm² 12,9 N/mm²
Buigsterkte (28 d) 2,3 N/mm² 2,3 N/mm²
Buigsterkte (90 d) 2,3 N/mm² 3,5 N/mm²
Uitharding (beloopbaar) 24–48 u 3 d beloopbaar
Uitharding (volledig) 28 d 60–90 d (minder krimp)
Vrije krimp (28 d) -0,098% -0,074%
Slijtweerstand (Böhme – 16 cycli) 7,9 mm 4 mm

Praktische verwerking

Cementchapes staan bekend om hun snelle verwerkbaarheid en brede bekendheid in de bouwsector. Toch zijn kalkchapes met RC Calcifix vandaag net zo praktisch uitvoerbaar dankzij hun aangepaste samenstelling.

De mortel kan met standaard chapewagens en gereedschap worden aangebracht. Na het nivelleren en afreien volgt een uithardingstijd van ongeveer drie dagen tot beloopbaarheid. Daarna kan men, bij gebruik van een dampopen lijmmortel, zoals KHOLAO COLLE, en dampopen voegmortel, zoals KHOLAO JOINT, reeds na zeven dagen betegelen.

De langere einduitharding (tot 60 à 90 dagen) verloopt zonder merkbare krimp of spanningen, wat het risico op scheuren en schotelvorming sterk vermindert. Daardoor zijn kalkchapes bijzonder geschikt voor vloerverwarming of renovaties met gevoelige ondergronden.

Verbruikscijfers:

  • Cementchape: 250–350 kg cementbinder/m³.
  • RC Calcifix: 250 kg kalkbinder/m³.

Het lagere bindmiddelverbruik betekent ook minder grondstoffen en energieverbruik per m² vloer, wat rechtstreeks bijdraagt aan de ecologische winst van het systeem.

Toepassing en meerwaarde

Kalkchapes bewijzen hun nut zowel in renovatie en restauratie als in moderne ecologische nieuwbouw. Dankzij hun ademend karakter zijn ze ideaal bij projecten waar vochtregulatie, compatibiliteit met natuurlijke materialen en duurzaamheid centraal staan.

Hun lagere krimp, goede warmtegeleiding en natuurlijke vochtbuffering maken ze bovendien een uitstekend keuze in combinatie met vloerverwarming of biologische isolatiematerialen zoals kalkhennep.

Een kwestie van keuze

Waar cementchapes vooral tot hun recht komen in projecten waar snelheid en hoge initiële sterkte de doorslag geven – zoals industriële vloeren of snelbouw – biedt kalkchape met RC Calcifix duidelijke voordelen voor wie denkt op lange termijn.

Ze dragen bij aan comfort, duurzaamheid en energie-efficiëntie, en sluiten naadloos aan bij de evolutie naar een circulaire bouwsector waarin materialen herbruikbaar, gezond en milieuvriendelijk zijn.

Laurent Châtel
Commercieel directeur
bij Reynchemie
Deel deze post
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
* Verplicht

Offerte of persoonlijk advies nodig?

Onze ervaren adviseurs komen je persoonlijk advies geven op de werf.

Vaak gestelde vragen

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel? Geen probleem, je kan de meest gestelde vragen hier vinden. Niet gevonden wat je wou weten?

Contacteer ons en wij helpen je graag verder.

Wat is het verschil tussen kalkchape en cementchape?

Kalkchape gebruikt natuurlijke hydraulische kalk (NHL) als bindmiddel, terwijl cementchape cement gebruikt. Het belangrijkste verschil zit in de eigenschappen: kalkchape is dampopen, elastischer en duurzamer. Kalk wordt gebrand bij 900°C versus 1450°C voor cement, wat resulteert in 40% minder CO₂-uitstoot. Kalkchape kan bewegen zonder scheuren en laat vocht natuurlijk evacueren, terwijl cementchape harder en minder ademend is.

Wanneer gebruik je kalkchape in plaats van cementchape?

Kalkchape is de beste keuze bij renovatie van historische gebouwen, bij vochtige ondergronden met opstijgend vocht, in combinatie met vloerverwarming, en bij projecten waar duurzaamheid centraal staat. Ook bij aanwezigheid van zouten in de ondergrond (sulfaten, nitraten) is kalkchape superieur omdat het geen sulfaatrot ontwikkelt. Voor snelle projecten waarbij de vloer binnen 24-48 uur beloopbaar moet zijn, is cementchape praktischer.

Hoe lang moet kalkchape drogen voordat je erop kunt lopen?

Kalkchape met RC Calcifix is na 3 dagen beloopbaar. Na 7 dagen kun je betegelen met dampopen lijmmortel zoals KHOLAO COLLE. De volledige uitharding duurt 60 tot 90 dagen, maar dit verloopt zonder merkbare krimp of spanningen. Dit is langzamer dan cementchape (24-48 uur beloopbaar), maar de langere uitharding vermindert het risico op scheuren aanzienlijk.

Is kalkchape geschikt voor vloerverwarming?

Ja, kalkchape is uitstekend geschikt voor vloerverwarming. Door de lagere krimp (0,074% versus 0,098% bij cement), goede warmtegeleiding en natuurlijke vochtbuffering werkt het zelfs beter dan cementchape in combinatie met vloerverwarming. Het risico op scheuren en schotelvorming door temperatuurschommelingen is veel kleiner dankzij de elastische eigenschappen van kalk.

Waarom is kalkchape beter voor historische gebouwen?

Kalkchape is fysisch en chemisch compatibel met traditionele bouwmaterialen zoals oude baksteen, natuursteen en kalkmortel. Cementchape is harder en dichter dan deze historische materialen, waardoor er spanningen ontstaan die leiden tot scheurvorming en schade aan het metselwerk. Kalkchape heeft vergelijkbare eigenschappen als de originele materialen, waardoor vloer en muren als één geheel kunnen bewegen zonder schade. Bovendien laat de dampopenheid van kalk vocht natuurlijk evacueren, essentieel in oude gebouwen zonder dampscherm.