Voor het afwerken van een gevel, kan men opteren om deze af te werken met een cementvrije kaleimortel. Terwijl kaleien een techniek is die reeds honderden jaren gebruikt wordt ombuiten- en binnenmuren mee af te werken en te beschermen, is chipperen een recentere, decoratievere techniek.
Cementvrij kaleien, een eeuwenoude techniek
Tijdens het kaleien van een gevel met RC Kalei, wordt er een dunne mortellaag van 2 tot 3 mm aangebracht. Dit kan traditioneel manueel met een blokborstel gebeuren of machinaal met een wormpomp. Kaleien gebeurt doorgaans in 2 lagen, waarbij de laatste, dunnere laag ervoor zorgt dat eventueel kleine scheurtjes worden dichtgestreken. Een gekaleide gevel, zorgt voor een rustige en ingetogen uitstraling.
Chipperen met een kalkmortel
Chipperen is eigenlijk een overkoepelende term voor diverse technieken die in de volksmond bekendstaan als bureren, papvoegen, cementeren en gesluierd voegen en zijn allen een afgeleide techniek van kaleien. In tegenstelling tot kaleien, waarbij een dekkende mortellaag wordt aangebracht, is dit bij chipperen juist niet het geval. Bij chipperen blijven gedeeltes van de stenen en de metselwerkstructuur zichtbaar door de mortel heen.
 |
De meest subtiele uitvoering is gesluierd voegen en is vaak omschreven in bouwdocumenten als voegsluier. Hierbij wordt de gevel volledig gevoegd en worden de voegen bij het uitvlakken als een sluier over het geveloppervlak aangebracht. Na uitharding blijft er een gekleurde sluier van mortel achter op de gevel. Deze techniekkomt het beste tot zijn recht bij gladde, rechte gevelstenen en creëert een strakke, moderne uitstraling. |
| Bij bureren of papvoegen, wordt tijdens het voegen afwisselend delen van de gevelsteen met de mortel volledig of juist niet bedekt. Afhankelijk van hoeveel mortel er gebruikt wordt en de staat van het metselwerk ontstaat er een ambachtelijk, authentiek en speels effect. |  |
Een meer dekkende, ruwere techniek kunnen we dekkend chipperwerk noemen en is vergelijkbaar met cementeren. Hierbij worden de gevelstenen en voegen volledig bedekt. Deze techniek komt vaak voor bij gevelrenovaties, waarbij diverse soortengevelstenen toch een harmonieus geheel vormen. Bij een gevel waarbij het metselwerk regelmatiger en gladder is, is er minder kaleimortel nodig om een gechipperde gevel te bekomen.
Hoe gaan we te werk?
Net zoals bij kaleien, beginnen we met de gevel of de ondergrond voor te bereiden en te ontdoen van alle twijfelachtige of loszittende materialen. Ramen, deuren, dorpels of andere niet te behandelen oppervlakken dienen zorgvuldig afgeplakt te worden. De gevel kan eventueel ook beschermd worden met steigerdoeken tegen ongunstige weersomstandigheden, zoals direct zonlicht of sterke wind.
Eenmaal alle voorbereidingen getroffen zijn, kunnen we van start gaan met de mortel, RC Kalei. Afhankelijk van de gekozen techniek, wordt de mortel op verschillende plaatsen met verschillende diktes aangebracht. Hierdoor kunnen bepaalde delen van de gevel onbehandeld blijven en is het metselwerk zichtbaar. Daarna wordt er met een blokborstel of spons, verder vorm gegeven aan de gevel.
Bijzonder aan een gechipperde gevel met RC Kalei is dat deze het typische befaamde ‘wolkeneffect’ van cementvrije kalei vertoont. Hierdoor ontstaat een muur gekenmerkt doorkleurnuances en lichte wolkenvorming bij regenweer.
Als laatste kan de gevel extra behandeld worden met een dampopen hydrofuge, zoals RC Hydrocrème 4. Deze zorgt dat het ‘wolkeneffect’ bij regenweer niet meer optreed en beschermt de gevel tegen vuil en vocht.
